Kategorie
Z kart historii: wille i pensjonaty – ślady dawnej świetności Ustki
Po wschodniej stronie Ustki kryje się dzielnica willowa, która zachwyca od ponad stu lat. Jej historia sięga końca XIX wieku, kiedy to doprowadzenie linii kolejowej w 1878 roku otworzyło miastu drzwi do dynamicznego rozwoju. Dzięki łatwiejszemu dojazdowi Ustka stała się atrakcyjnym kurortem nie tylko dla turystów, lecz także dla zamożnych inwestorów.
To właśnie tutaj przedsiębiorcy, artyści i przedstawiciele elity zaczęli wznosić okazałe rezydencje, które do dziś zdobią nadmorski krajobraz. Wiele z nich, jak słynna Villa Red, przetrwało w niemal niezmienionej formie, zachwycając detalami i klimatem minionych epok.
Początki dzielnicy willowej w Ustce
Rozwój tej części miasta rozpoczął się po roku 1878, kiedy Ustka zyskała szybkie i wygodne połączenie kolejowe ze Słupskiem, a wkrótce także z Berlinem. Dzięki temu stała się modnym miejscem wypoczynku dla przedstawicieli pruskiej arystokracji, zamożnych przemysłowców i artystów. W północnej części Ustki, tuż przy plaży, powstała dzielnica willowa z okazałymi rezydencjami o bogato zdobionych elewacjach i unikalnych detalach architektonicznych.
Wille budowano z rozmachem – wyróżniały się wysokimi wieżami, ryzalitami, ozdobnymi portalami i przestronnymi tarasami. Wnętrza urządzano z prawdziwym smakiem: drewniane boazerie, rzeźbione meble, kolorowe witraże i tapety malowane na skórze cielęcej świadczyły o wysokim statusie ich właścicieli.
Secesyjne perełki – zachowane skarby architektury
Jedną z najpiękniejszych willi w dzielnicy willowej w Ustce jest ta położona na rogu ulic Chopina i Żeromskiego, powstała w 1909 roku na zlecenie rodziny Westphalów. To przykład secesji w najczystszej formie – z dekoracyjnymi gzymsami, witrażami, rzeźbionymi kredensami i malowidłami sufitowymi. Po II wojnie światowej mieścił się tu Dom Pracy Twórczej Związku Plastyków, a wnętrza zachowały swój pierwotny urok.
Równie imponująca jest willa przy ul. Kopernika 5, zaprojektowana w 1914 roku przez Hansa Herrmanna dla generała Wühlischa. Monumentalny portal wejściowy wsparty na czterech kolumnach prowadzi do westybulu z boazerią, reprezentacyjnymi schodami i zdobionym sufitem. Herrmann zaplanował również otaczający ogród z rzeźbami i starannie rozplanowaną zielenią.
Uliczne historie – Żeromskiego, Mickiewicza i Plac Wolności
Spacerując ulicą Żeromskiego w stronę morza, mijamy wille wzniesione przed 1900 rokiem. Wyróżnia się tu m.in. budynek z okazałą werandą obłożoną drewnianą ornamentyką oraz kamienica narożna z gotycką wieżą krytą namiotowym dachem. Na Mickiewicza warto zwrócić uwagę na secesyjne ryzality, boniowane naroża i oryginalne gzymsy.
Plac Wolności 6 to przykład architektury z 1913 roku, gdzie uwagę przyciągają wklęsłe balkony z ozdobnymi balustradami i efektowny portal wejściowy. W sieni zachowało się malowidło sufitowe, które przenosi nas w klimat początku XX wieku.
Drewniane akcenty i norweskie inspiracje
Wyjątkowym zabytkiem jest drewniana willa przy ul. Żeromskiego 3 – jedyny zachowany obiekt w stylu norweskim w Ustce. Styl ten spopularyzował cesarz Wilhelm II, nawiązując do dziedzictwa Gotów i Wikingów. Budynek zdobią misternie rzeźbione elementy zewnętrzne i piękna, drewniana klatka schodowa.
Villa Red – ikona nadmorskiego krajobrazu
Szczególne miejsce w historii Ustki zajmuje Villa Red, dawniej znana jako willa Conrada Westphala. Wybudowana w 1886 roku, łączy elegancję z wyjątkową lokalizacją tuż przy plaży. Charakterystyczne tarasy, zdobione lukarny, boniowania i detale architektoniczne czynią z niej jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków w mieście. Dziś Villa Red ponownie gości turystów, oferując im komfortowe wnętrza i atmosferę dawnych czasów.
Ustecka dzielnica willowa dziś
Choć wiele budynków zmieniło swoje funkcje – stając się hotelami, pensjonatami czy prywatnymi domami – zachowały one swój oryginalny charakter. Spacer po tej części Ustki to podróż w czasie, podczas której można poczuć atmosferę kurortu sprzed ponad 100 lat.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Gdzie znajduje się dzielnica willowa w Ustce?
Dzielnica willowa leży we wschodniej części Ustki, w bezpośrednim sąsiedztwie plaży i promenady.
Czy wille w Ustce można zwiedzać?
Większość budynków jest własnością prywatną lub pełni funkcje hotelowe. Wiele z nich można podziwiać z zewnątrz podczas spaceru.
Co wyróżnia architekturę usteckich willi?
Charakterystyczne są wieżyczki, werandy, łukowate okna, kute balustrady, bogata ornamentyka i detale secesyjne.
Czym jest Villa Red?
Villa Red to zabytkowa rezydencja z 1886 roku, uznawana za jedną z najpiękniejszych w Ustce. Obecnie działa jako butikowy hotel tuż przy plaży.
Jak najlepiej zwiedzać dzielnicę willową?
Najlepiej pieszo – spacerując ulicami Żeromskiego, Mickiewicza, Chopina i Placem Wolności, można odkryć najciekawsze przykłady secesyjnej architektury.